Hôm nay vô tình đi ngang một nhà người VN ở cách 3 căn nhà, nghe một bà già hát ru cháu làm tui tự dưng nhớ má tui quá cở thợ hồ, dù từ nhỏ đến lớn chả biết bà ra sao...

Không biết từ đời nào trên đất nước chúng ta, bà ru cháu, chị hát đưa em, mẹ dỗ con ngủ trên chiếc võng đong đưa với những câu hát ru truyền miệng :

Ầu ơ... Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắt lẻo gập ghềnh khó đi
Khó đi té xuống chết luôn
Chết rồi cứu hỏa lấy xuồng vớt lên

Bây giờ nhớ lại thì tui chưa được vinh hạnh có ai ru bằng võng dù chỉ một lần. Vậy thì làm sao mà tui có được cái cảm nhận rằng: Tiếng hát ru là những bài học nhân nghĩa đầu đời mà mẹ truyền lại cho con qua tiếng võng kẽo cà kẽo kẹt, qua tiếng tàu chuối lạch bạch đập sau hè:

Tay mang cập táp kè kè
Tưởng rằng thứ dữ, ai dè giác hơi

---------- Post added at 10:39 AM ---------- Previous post was at 10:37 AM ----------

Nghe người ta nói hạnh phúc nhất trên cõi đời cho đứa trẻ nào được nằm trong vòng tay mẹ trên chiếc võng đong đưa. Giòng sữa thơm ngọt từ bầu vú ấm áp, bàn tay xoa đầu êm ái dịu dàng và tuyệt vời hơn cả là giọng ru ngọt ngào truyền cảm của mẹ đã sớm đưa con trẻ vào giấc ngủ thiên thần:

Con ơi con ngủ cho say
Để mẹ còn lén vô tay ba nằm
Thỉnh thoảng rồi mẹ ra thăm
Con ngủ yên giấc mẹ nằm ba thương
Tiếng ru văng vẳng trong giường
Giấc ngủ ngoan nhé dễ thương, mẹ mừng.

Hình như đã lâu lắm rồi chúng ta không còn được nghe những lời hát ru của mẹ, của người chị, hay của người hàng xóm hát ru con. Cuộc sống cơ cực nhọc nhằn hay cả cuộc sống vinh hoa phú quý, công hầu khanh tướng đã đẩy chúng ta xa dần những câu hát ru mang nặng tình người của mẹ thuở nào:

Đi đâu để mẹ ở nhà
Tiền đô chẳng gởi, cả quà cũng không
Mẹ già tựa cửa ngóng trông
Về chơi chút xíu là dông đi liền

---------- Post added at 10:42 AM ---------- Previous post was at 10:39 AM ----------

Giờ ngồi nghĩ lại, tội cho mấy bà chị nào ngày xưa, kép thì đang đợi ngoài đường mà ông bà già lại bắt ru em ngủ, thiệt là ác đức hết biết. Ông bà già thì cứ đổ thừa: Con nhà nghèo, cha mẹ đông, nên thân làm chị phải sớm có ý thức bổn phận làm chị của mình với đàn em nhỏ dại:

Em tôi buồn ngủ buồn nghê
Thằng kép ngoài ngõ, thả dê quá mùi
Nằm võng đưa tới đưa lui
Em tôi chẳng ngủ, chết rùi tính sao (đây)?


Ngặt một nỗi không có vú mẹ đứa em cũng thường làm tình làm tội chị, nó đâu chịu ngủ dễ dàng như thường được nằm trong cánh tay của mẹ. Chị lại cố hết sức cất cao giọng:

Ầu ơ... em tôi khát sữa bú tay
Mụ bà bắt nó, tôi rày mang ơn

Đứa em lại chòi đạp, giẫy nẩy, khóc ré lên. Thèm đi chơi đứt ruột, chị ôm em lên vừa xoa dầu vừa tát đít nó. Mắt chị bắt đầu đỏ hoe...

Bồng em ra ngõ đứng trông
Trông kép chẳng thấy, chắc dông đi rồi
Trông mây, mây kéo ngang trời
Trông mẹ, trông đứng, trông ngồi mẹ ơi.

---------- Post added at 10:44 AM ---------- Previous post was at 10:42 AM ----------

Đương nhiên những câu ru con thì có đủ đầy: cha mẹ, vợ chồng, chị em, ...

Tối qua anh ngủ em ngồi
Con muỗi đậu xuống, (em) lầy nồi đập (trán) anh (ý nói đập con muỗi đậu trên trán, nhưng vì đây là thơ lục bát, nên gieo vần hơi gò bó, xin lỗi bà con)
Nhớ lúc đi nhà thương sanh
Miệng thề bán mạng chỉ sanh lần nầy


Ru con, nhưng thường các bà lúc nào cũng nhắc khéo thằng chồng:

Chồng giận, vợ chẳng nói gì
Vợ mà nổi giận, có trời mà can
Gió đưa bụi trúc lan man
Anh theo vợ bé, tôi phang gẫy giò

---------- Post added at 10:45 AM ---------- Previous post was at 10:44 AM ----------

Nói cho cùng, thường thì con người có một đặc điểm giống nhau là càng đi xa quê hương bao nhiêu thì càng thương nhớ nơi mình đã được sinh ra và khôn lớn; Cùng với tháng năm sắp theo ông bà ông vãi thì người ta càng da diết nhớ về tuổi trẻ: nhớ con đường lầy lội khi mưa về, nhớ tiếng hàng rong, nhớ tiếng chửi lộn của bạn hàng lúc hợp chợ buổi sáng ... Và khi trong ký ức hiện những lời Ru:

Dẫu cho xài suốt cả đời,
Cũng không xài hết tiền lời mẹ cho (vay)

Tưởng tượng một người mẹ vừa ru con, vừa đếm tiền cho vay mới thu, cộng thêm mới hốt hụi về thì còn hạnh phúc nào bằng, dĩ nhiên lời ru phải ngọt ngào làm sao:

Con ơi con ngủ cho say
Để mẹ còn phải lấy tay đếm tiền

the thao